Backup là gì? Tầm quan trọng của backup dữ liệu máy tính

Với sự phát triển không ngừng của công nghệ thông tin đã và đang mang đến nhiều giá trị tích cực cho sự phát triển xã hội. Song song với đó, một vấn đề lớn cần phải đối mặt là bảo vệ an toàn cho dữ liệu trên không gian mạng. Việc đánh mất dữ liệu trên không gian mạng gây ảnh hướng đến danh tính cá nhân, thậm chí là thiệt hại nặng nề cho doanh nghiệp.

Do đó mà backup dữ liệu máy tính có vai trò vô cùng quan trọng. Bài viết dưới đây, Việt Tuấn sẽ chia sẻ cho các bạn những thông tin về backup là gì? Tầm quan trọng của backup dữ liệu với doanh nghiệp? Cùng theo dõi nhé!

1. Backup là gì?

Backup là thuật ngữ được sử dụng nhiều trong lĩnh vực công nghệ. Hiểu một cách đơn giản backup dữ liệu là việc sao chép, lưu trữ dữ liệu ở máy chủ, máy tính, server,... hoặc trên các thiết bị có chức năng lưu trữ. Mục đích của việc này là tạo ra một bản sao dự phòng nhằm tránh việc bị mất dữ liệu khi gặp sự cố như: mất cắp dữ liệu, hacker, hỏng hóc các thiết bị máy tính.

Dữ liệu dự phòng sẽ được sao lưu ở bất cứ đâu theo quyết định của bạn, có thể là trên một máy chủ khác hoặc đơn giản là ở một phân vùng của ổ cứng lưu trữ khác.

Kiểm tra sao lưu và phục hồi là quy trình để bảo mật và sao chép dữ liệu an toàn, nhanh chóng và chính xác. Thực hiện truy xuất các tệp dữ liệu được sao lưu được gọi là quá trình khôi phục tệp dữ liệu.

Mặc dù đã có rất nhiều các giải pháp bảo mật được ứng dụng triển khai nhưng môi trường mạng vẫn luôn tiềm ẩn những tiêu cực về lỗi bảo mật. Vì vậy, sau khi backup dữ liệu server vẫn cần có các phương án lưu trữ dữ liệu bổ sung, có thể lưu trữ trong USB hoặc ổ cứng rời để đảm bảo dữ liệu luôn được backup an toàn.

Tìm hiểu: Thiết bị mạng là gì? Chức năng và phân loại thiết bị mạng

2. Tầm quan trọng của backup dữ liệu với doanh nghiệp

Trong thời đại công nghệ số 4.0, đặc biệt khi mà sự gia tăng của các cuộc tấn công ransomware cùng nhiều vụ vi phạm dữ liệu cấu hình cao trong thời gian gần đây khiến cho việc bảo mật dữ liệu luôn được đặt sự quan tâm lên hàng đầu. 

Backup dữ liệu không chỉ cần thiết với mỗi cá nhân mà nó còn rất quan trọng với doanh nghiệp.

• Các dữ liệu quan trọng của doanh nghiệp có thể kể đến như: thông tin khách hàng, hợp đồng, các dữ liệu có tính hệ thống như: Mail Server, CRM, Database, ERP,... Những dữ liệu này nếu bị thất thoát có thể khiến cho doanh nghiệp gây ảnh hưởng xấu đến uy tín doanh nghiệp và có thể gây ra những tổn thất nặng nề về mặt tài chính.
• Back dữ liệu mang đến nhiều lợi ích cho doanh nghiệp, nó cho phép bạn có thể truy cập dữ liệu của mình ở bất kỳ đâu, bất kỳ lúc nào. Giải pháp sao lưu linh hoạt này cũng đem đến hiệu quả tối ưu chi phí, bạn không cần phải chi trả chi phí cao cho tài nguyên công nghệ thông tin dùng để lưu trữ và bảo vệ dữ liệu.

Các bản sao lưu dữ liệu dự phòng được bảo đảm an toàn ở nhiều vị trí khác nhau, giúp bảo vệ toàn bộ dữ liệu trong những tình huống khôn lường. Với các phương pháp lưu trữ công nghệ thông tin thông thường, khi lưu trữ dữ liệu ở một vị trí, chỉ cần gặp một vài sự cố nhỏ như virus hay sập nguồn máy tính thì bạn có nguy cơ đánh mất toàn bộ dữ liệu của mình mà không thể khôi phục lại.

• Những website lớn của doanh nghiệp có hàng nghìn đến hàng triệu sản phẩm. Nếu không backup dữ liệu dịch vụ và sản phẩm thì việc update lại sẽ mất rất nhiều thời gian. Và việc đánh mất dữ liệu liên quan đến dịch vụ và sản phẩm của doanh nghiệp sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới công việc kinh doanh.
• Backup dữ liệu không chỉ đảm bảo các dữ liệu doanh nghiệp của mình mà cũng đảm bảo an toàn cho các dữ liệu thông tin của khách hàng. Để phát triển mạnh ở thị trường kinh doanh hiện đại, bảo vệ khách hàng - bảo vệ dữ liệu khách hàng là những ưu tiên cần được đặt lên hàng đầu.
• Bên cạnh đó, backup dữ liệu giúp bạn tiết kiệm được khoản tiền lớn chi phí thiết lập hệ thống riêng và cho phép bạn dùng hiệu quả với nguồn lực có sẵn. Các doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng dễ bị hacker xâm nhập dữ liệu, chủ doanh nghiệp cần cân nhắc đến việc đầu tư sao lưu cơ sở dữ liệu an toàn.

Tham khảo: SaaS là gì? Tìm hiểu kiến thức về mô hình SaaS

3. Các mối đe dọa với dữ liệu hiện nay

Không gian mạng là nơi dữ liệu dễ dàng bị tấn công, xâm nhập và đánh cắp. Các hacker, virus hay những phần mềm malware độc hại là mối đe dọa lớn với dữ liệu của các doanh nghiệp. 

3.1 Virus máy tính và hacker

Virus máy tính là một loại phần mềm độc hại có thể phá huỷ dữ liệu, làm chậm tài nguyên hệ thống và gây hại cho các thiết bị máy tính thông qua việc phá hỏng chương trình, xoá tệp và định dạng ổ cứng.

Virus máy tính được các hacker có ý đồ xấu đưa lên không gian mạng nhằm truy cập trái phép vào máy chủ, tài khoản,...của cá nhân và doanh nghiệp.

Đây một trong những nguyên nhân hàng đầu ảnh hưởng đến việc đánh mất dữ liệu của người dùng.

3.2 Gián điệp công ty

Một trong những mối đe dọa dữ liệu lớn hiện nay là gián điệp công ty, đặc biệt công ty có quy mô càng lớn thì khả năng có gián điệp càng cao. Các đối thủ cạnh tranh hoặc các nhà nghiên cứu muốn đánh cắp dữ liệu nhạy cảm của công ty bạn bằng cách cài gián điệp vào công ty.

Qua đó có thể tìm cách vi phạm dữ liệu để thu lợi tài chính. Vì thế, với các bí mật thương mại, cần phải được bảo vệ và có các biện pháp ngăn ngừa bổ sung.

3.3 Thảm họa tự nhiên 

Hầu hết mọi người nghĩ rằng mối đe dọa dữ liệu là về mặt kỹ thuật số, đúng thế đó là mối đe dọa lớn nhất nhưng không phải là duy nhất.

Các thảm họa tự nhiên như: động đất, sóng thần, lũ lụt, hoả hoạn,... cũng có khả năng làm bay màu toàn bộ dữ liệu của bạn và khiến quá trình khôi phục thực thế khó thực hiện được.

Ngoài ra, nếu bạn đánh mất máy tính khi không thực hiện backup dữ liệu trước đó, hoặc bị lấy cắp ổ cứng cũng sẽ là những mối đe dọa nghiêm trọng đối với dữ liệu.

Mua thiết bị lưu trữ dữ liệu chính hãng giá tốt nhất

4. Các loại backup dữ liệu hiện nay

Bạn có thể tham khảo các loại backup dữ liệu phổ biến dưới đây để lựa chọn được loại backup phù hợp với nhu cầu lưu trữ và phục hồi dữ liệu hiệu quả, an toàn.

4.1. Full backup (sao lưu toàn bộ)

Full backup - Sao lưu toàn bộ là phương pháp sao lưu đáng tin cậy nhất bởi toàn bộ các file dữ liệu cùng thư mục đều được chọn để sao lưu đầy đủ. Đây là quá trình sao lưu toàn diện nhất đồng thời cũng mất nhiều thời gian để hoàn thành và đòi hỏi lượng dung lượng lớn hơn các loại backup dữ liệu khác.

• Ưu điểm của Full backup: Dữ liệu được sao lưu đầy đủ và được đặt ở nơi bạn muốn lưu trữ, quá trình khôi phục và lấy lại dưc liệu sẽ nhanh chonhs hơn so với các quá trình sao lưu khác.
• Nhược điểm: Như đã nói ở trên, để thực hiện quá trình Full backup đòi hỏi mất nhiều thời gian hơn để hoàn thành. Cùng với đó, tốn nhiều dung lượng để lưu trữ hơn.

4.2. Incremental backup (sao lưu tăng dần)

Incremental backup - Sao lưu tăng dần là giải pháp thay thế cho Full backup bằng cách chỉ sao lưu dữ liệu đã thay đổi kể từ lần sao lưu cuối cùng. Bạn có thể thay đổi/chỉnh sửa dữ liệu nhiều lần nhưng hệ thống chỉ sao lưu lần chỉnh cuối cùng. 

Với cách thức này, việc backup diễn ra với tốc độ nhanh chóng và không cần dung lượng lưu trữ quá lớn.

• Ưu điểm: Tốc độ sao lưu nhanh hơn bởi chỉ phải sao lưu những dữ liệu đã thay đổi. Đồng nghĩa với việc các bản sao lưu không bị trùng lặp và tiết kiệm được nhiều bộ nhớ sao lưu hơn so với các loại backup khác.
• Nhược điểm: Dữ liệu backup tăng dần và được đưa vào các bản backup trước đó khiến cho quá trình khôi phục dữ liệu mất nhiều thời gian hơn.

4.3. Differential backup (sao lưu riêng biệt)

Nếu như Incremental backup chỉ sao lưu những dữ liệu có thay đổi thì Differential backup (Sao lưu riêng biệt) lại lưu trữ tất cả những thay đổi đối với dữ liệu kể từ lần sao lưu cuối và  differential backup sẽ lưu trữ lại tất cả các thay đổi được thực hiện đối với dữ liệu kể từ lần sao lưu đầy đủ cuối cùng của nó.

Như vậy, các bản differential backup này, một bản sao lưu toàn bộ sẽ được hoàn thành trước và các bản sau sẽ lưu trữ những thay đổi dữ liệu được thực hiện kể từ bản toàn bộ đó. 

• Ưu điểm của Differential backup là thời gian sao lưu sẽ nhanh hơn so với việc chạy một bản full backup mỗi lần, giúp tối ưu dung lượng lưu trữ hơn và mất ít thời gian phục hồi hơn so với Incremental backup.
• Nhược điểm: Quá trình sao lưu được thực hiện chậm hơn so với Incremental backup.

4.4. Backup local (sao lưu cục bộ)

Backup local - Sao lưu cục bộ là phương pháp sao lưu dữ liệu bằng cách sử dụng các thiết bị lưu trữ cục bộ. Một số thiết bị lưu trữ cục bộ được sử dụng nhiều hiện nay như: ổ cứng ngoài, flash drive, đĩa, USB và các thiết bị chuyên dụng khác như SAN, NAS.

• Ưu điểm của Backup local là quy trình thực hiện backup và khôi phục dữ liệu thông qua hệ thống mạng cục bộ diễn ra với tốc độ nhanh chóng, dù ở bất cứ thời điểm nào.
• Nhược điểm của Backup local là độ an toàn chưa cao, việc đặt dữ liệu tại công ty dẫn đến nhiều rủi ro về mặt an toàn. Khi gặp các sự cố như chập điện hay cháy nổ ảnh hưởng đến thiết bị lưu trữ thì các dữ liệu không thể khôi phục lại.

Một vấn đề phức tạp nữa của giải pháp backup local chính là các thiết bị lưu trữ hạn chế về mặt dung lượng và dễ dàng bị hỏng hóc, hư hại bởi các tác nhân bên ngoài. Người dùng không còn lựa chọn nào khác là phải mua thêm thiết bị lưu trữ hoặc xóa bớt dữ liệu cũ khi chúng đã không còn dung lượng.

Việc xây dựng một giải pháp backup đáp ứng các tiêu chí về nhu cầu và bảo mật cũng như phần mềm backup tốn một chi phí không hề nhỏ.

4.5. Backup offsite (sao lưu ngoài)

Backup offsite - Sao lưu ngoài cung cấp khả năng bảo vệ dữ liệu và mang những rủi ro tương tự như backup local. Tuy nhiên, backup offsite khác backup local ở chỗ nó được tích hợp thêm khả năng bảo vệ dữ liệu khỏi các mối đe dọa như thảm họa thiên tai và trộm cắp.

Quá trình sao lưu ban đầu được thực hiện cục bộ, sau các phương tiện lưu trữ (ví dụ: ổ cứng, USB,...) được chuyển sang vị trí khác (ví dụ: trung tâm dữ liệu Data Center), dữ liệu đó trở thành backup offsite.

• Ưu điểm của backup offsite: dữ liệu được bảo vệ tốt hơn, hạn chế tối đa các mối đe dọa.
• Nhược điểm của backup offsite: Bạn cần trả một khoản tiền lớn để chứa các phương tiện lưu trữ trong các trung tâm dữ liệu khác nhau. Các phương tiện lưu trữ dữ liệu dễ bị hư hỏng do tác động bên ngoài.

4.6. Backup online (sao lưu trực tuyến)

Backup online - Sao lưu trực tuyến là hình thức lưu trữ dữ liệu tận dụng đám mây Internet để bảo vệ dữ liệu. Giải pháp được hoạt động theo mô hình đơn vị cung cấp dịch vụ lưu trữ bao gồm phần mềm back up và nơi lưu trữ (Cloud Storage). Mô hình backup online giúp hạn chế sự cố mất mát dữ liệu mà không cần phải tốn kém chi phí để đầu tư hạ tầng cho các tác vụ backup.

Phương tiện lưu trữ của loại hình này luôn được kết nối, thường đặt bên và có kết nối liên tục với nguồn backup thông qua mạng Internet. Phương pháp này không đòi hỏi sự trợ giúp của con người cắm ổ đĩa drive hay cáp cable để chạy bản backup.

• Ưu điểm của Backup cloud: Dữ liệu được lưu trữ trên cloud đem đến khả năng bảo vệ tối đa trước các mối đe dọa như đánh cắp, thiên tai (hỏa hoạn, lũ lụt,..). Trên thực tế, với các đơn vị cung cấp dịch vụ uy tín, dữ liệu sẽ được đặt tại trung tâm dữ liệu đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế hạn chế rủi ro truy cập trái phép dữ liệu. Với backup online, bạn có thể dễ dàng truy cập dữ liệu từ xa và khôi phục dữ liệu nhanh chóng. Bởi backup online có nhiều cấp độ dự phòng giúp lưu trữ nhiều bản sao lưu ở các vị trí độc lập với nhau. Ngoài ra, backup online không yêu cầu phải triển khai hạ tầng backup phúc tạp, giúp tận dụng được tối đa chi phí đầu tư cho việc backup dữ liệu.

• Nhược điểm của backup online: Do dữ liệu được sao lưu trực tuyến nên phụ thuộc rất nhiều vào tốc độ kết nối Internet. Trong quá trình sao lưu, nếu dữ liệu có kích thước quá lớn có thể sẽ mất nhiều thời gian để backup toàn bộ dữ liệu lên cloud storage.

4.7. Backup remote (sao lưu từ xa)

Backup remote - Sao lưu từ xa là một dạng của backup offsite. Với Backup remote bạn không cần ở trong cơ sở lưu trữ mà vẫn có thể truy cập và khôi phục các bản sao lưu dự phòng dù ở bất kỳ đâu.

• Ưu điểm của backup remote: giải pháp này cung cấp khả năng bảo vệ dữ liệu khỏi các mối đe dọa từ thiên tai tốt hơn nhiều so với các loại backup khác. Bên cạnh đó, bạn có thể dễ dàng truy cập vào dữ liệu của mình mà không cần di chuyển đến vị trí backup bên ngoài.
• Nhược điểm: Tốn nhiều thời gian để khôi phục các bản sao lưu, chi phí triển khai hạ tầng backup remote cũng khá tốn kém.

Tổng kết

Qua bài viết, có thể thấy backup là giải pháp công nghệ hữu ích để mọi dữ liệu được sao lưu và bảo mật hiệu quả. Hy vọng với những thông tin Việt Tuấn chia sẻ trên bài viết về Backup là gì sẽ mang đến cho các bạn những kiến thức bổ ích giúp bảo vệ dữ liệu cá nhân an toàn và hiệu quả.

Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết!

Đừng quên cập nhật Viettuans.vn thường xuyên để có thêm nhiều thông tin hữu ích về kiến thức mạng, quản trị mạng nhé.