Cổng USB trên Router để làm gì? Công dụng và cách dùng

Một trong những thành phần đáng chú ý nhất trên Router thường bị bỏ qua chính là cổng USB được trang bị trên nhiều dòng router cao cấp. Cổng USB trên Router không chỉ dừng lại ở chức năng kết nối ngoại vi thông thường mà ẩn chứa những ứng dụng đa dạng nào? Liệu có thể biến router thành một máy chủ lưu trữ đám mây cá nhân, thiết bị chia sẻ tài nguyên mạng, hay thậm chí là công cụ nâng cao bảo mật không? Hãy cùng Việt Tuấn tìm hiểu chi tiết tại bài viết dưới đây nhé!

Giới thiệu về cổng USB trên Router

Cổng USB trên Router là một phần cứng đa năng được tích hợp vào kiến trúc mạng của các thiết bị định tuyến hiện đại, đóng vai trò như một giao diện mở rộng linh hoạt cho phép tích hợp nhiều lớp chức năng. Cổng USB trên router hỗ trợ kết nối đa dạng thiết bị ngoại vi thông qua chuẩn giao tiếp USB 2.0/3.0, bao gồm nhưng không giới hạn ở ổ lưu trữ ngoài (HDD/SSD di động), thiết bị lưu trữ flash (USB drive), hệ thống in ấn mạng (network printers), modem băng thông rộng di động (4G/LTE), thậm chí cả các thiết bị IoT chuyên dụng.

Về mặt ứng dụng, cổng USB Router cho phép triển khai giải pháp lưu trữ đám mây cục bộ (NAS mini) thông qua giao thức Samba/FTP, biến router thành trung tâm chia sẻ dữ liệu nội bộ với khả năng truy cập từ xa. Đối với kết nối internet, USB Router hỗ trợ cơ chế dự phòng thông minh (failover) bằng cách kết hợp modem 4G, đảm bảo tính liên tục của dịch vụ mạng. Các chức năng nâng cao khác bao gồm triển khai máy chủ media DLNA, tích hợp VPN server, hay thậm chí mở rộng thành hệ thống giám sát mạng thông qua kết nối với thiết bị lưu trữ ghi hình.

Các loại cổng USB trên Router

Hiện nay, có hai loại cổng USB phổ biến được sử dụng trên Router:

1. Cổng USB 2.0 (SuperSpeed USB)

Tốc độ băng thông tối đa 480 Mbps, sở hữu kiến trúc bus nối tiếp half-duplex khiến thông lượng dữ liệu bị giới hạn ở mức 35-40 MB/s. Đặc điểm này định vị nó trở thành giải pháp tối ưu cho:

• Thiết bị ngoại vi có yêu cầu IOPS thấp (Máy in, webcam độ phân giải chuẩn)
• Thiết bị lưu trữ flash dung lượng khiêm tốn (USB dưới 32GB)
• Các ứng dụng không nhạy cảm về độ trễ như firmware update
• Tương thích ngược với chuẩn USB 1.1 nhờ cơ chế fallback tự động

2. Cổng USB 3.0 (SuperSpeed USB 10Gbps)

Kế thừa công nghệ encoding 8b/10b và chế độ full-duplex, phiên bản USB 3.0 đã đạt băng thông lý thuyết tối đa lên đến 5 Gbps cùng thực tế đạt 400-500 MB/s - gấp 10 lần USB 2.0. Cấu trúc tiếp xúc 9 chân (so với 4 chân ở USB 2.0) cho phép:

• Truyền tải video 4K UHD không nén qua giao thức DisplayLink
• Đồng bộ hóa ổ SSD NVMe di động dung lượng terabyte
• Hỗ trợ NAS mini qua protocol SMB3.0 với khả năng phục vụ đồng thời 10+ client
• Cấp nguồn 900mA (so với 500mA của USB 2.0) cho thiết bị ngoại vi công suất cao
• Tương thích với Thunderbolt 3 qua cầu nối protocol translation

Công dụng của cổng USB trên Router

1. Chia sẻ dữ liệu thông minh - Biến Router thành hệ thống lưu trữ đám mây cục bộ

• Xây dựng NAS cơ bản: Kết nối ổ cứng ngoài hoặc USB flash vào Router, bạn có thể thiết lập một kho lưu trữ mạng tập trung. Hệ thống này cho phép truy cập dữ liệu từ mọi thiết bị trong mạng LAN/WLAN thông qua giao thức SMB/FTP, đồng bộ hóa file liền mạch mà không cần dịch vụ đám mây bên thứ ba.
• Tối ưu hóa truyền tải nội dung: Tốc độ truyền dữ liệu qua cổng USB 3.0/2.0 (tùy chuẩn Router) đạt từ 5 Gbps đến 480 Mbps, giúp sao chép lượng lớn file giữa các thiết bị chỉ trong vài thao tác, loại bỏ phụ thuộc vào dịch vụ USB OTG hay cable vật lý.
• Media Server tích hợp: Router tự động nhận diện và chuyển đổi dữ liệu đa phương tiện (video, nhạc, hình ảnh) thành luồng phát trực tiếp (DLNA/UPnP), tương thích với TV thông minh, smartphone, máy tính để bàn. Người dùng có thể xem phim 4K hay nghe nhạc lossless ngay từ ổ lưu trữ mạng mà không tốn băng thông internet.

2. Kết nối Internet dự phòng - Đảm bảo tính liên tục trong mọi tình huống

• Failover tự động với modem 4G: Khi kết nối WAN chính (cáp quang/ADSL) bị gián đoạn, Router sẽ chuyển sang sử dụng modem 4G/5G qua cổng USB nhờ cơ chế Dual-WAN. Quá trình chuyển đổi diễn ra trong vài giây, duy trì hoạt động trực tuyến cho hệ thống camera an ninh, máy chủ hoặc thiết bị IoT quan trọng.
• Load Balancing thông minh: Trên các thiết bị Router cao cấp (VD: ASUS RT-AX88U), người dùng có thể phân chia băng thông đồng thời giữa đường truyền chính và kết nối dự phòng, tối ưu hóa trải nghiệm duyệt web/game online.

3. Biến máy in thường thành thiết bị mạng - Tối ưu hóa không gian làm việc

• In ấn không dây đa người dùng: Thông qua giao thức IPP hoặc LPR, máy in USB được chia sẻ cho toàn bộ mạng nội bộ, cho phép in tài liệu từ máy tính, điện thoại, máy tính bảng mà không cần kết nối vật lý.
• Tiết kiệm chi phí vận hành: Thay vì đầu tư máy in network đắt tiền, người dùng chỉ cần cấu hình Print Server trên Router (tích hợp sẵn trong firmware OpenWRT/DD-WRT), giảm 50-70% ngân sách triển khai.

4. Trạm sạc đa năng - Tối ưu hóa không gian và tiện ích

• Cung cấp nguồn điện 5V/2.4A: Cổng USB trên Router hỗ trợ sạc nhanh cho smartphone, tai nghe không dây, camera IP hoặc thiết bị IoT nhờ chuẩn QC 3.0/PD (tùy model).
• Giải pháp quản lý cable: Tích hợp trạm sạc trực tiếp vào Router giúp giảm thiểu adapter rời, tối ưu hóa không gian bàn làm việc hoặc tủ rack mạng.

5. Tính năng nâng cao dành cho mô hình doanh nghiệp và người dùng chuyên nghiệp

• Sao lưu tự động theo lịch trình: Router tự động đồng bộ dữ liệu từ thư mục chỉ định sang ổ USB theo chu kỳ (hàng ngày/tuần), hỗ trợ mã hóa AES-256 để đảm bảo an toàn thông tin.
• Truy cập file từ xa qua FTP/WebDAV: Cho phép quản lý dữ liệu mạng nội bộ từ bất kỳ đâu thông qua giao thức bảo mật, kết hợp xác thực 2 lớp để chống rò rỉ dữ liệu.
• Triển khai VPN Server tại chỗ: Biến Router thành điểm truy cập OpenVPN/WireGuard, cho phép nhân viên làm việc từ xa kết nối an toàn đến mạng công ty mà không cần đầu tư phần cứng chuyên dụng.

Có thể thấy, cổng USB trên Router là giải pháp "all-in-one" tối ưu chi phí, biến thiết bị mạng thông thường thành trung tâm điều khiển thông minh. Bạn có thể chia sẻ dữ liệu tốc độ cao đến xây dựng hạ tầng mạng doanh nghiệp cơ bản, tính năng này đáp ứng đa dạng nhu cầu từ gia đình đến văn phòng nhỏ, đồng thời mở rộng tiềm năng ứng dụng thông qua firmware tùy biến. 

Cách sử dụng cổng USB trên Router

Để sử dụng cổng USB trên Router, bạn cần thực hiện các bước sau:

1. Kết nối thiết bị: Cắm thiết bị ngoại vi (ổ cứng di động, USB, máy in,...) vào cổng USB trên Router.
2. Truy cập giao diện quản lý: Mở trình duyệt web và nhập địa chỉ IP của Router (thường là 192.168.1.1 hoặc 192.168.0.1) để truy cập vào giao diện quản lý.
3. Cấu hình:
• Khi muốn chia sẻ dữ liệu, bạn cần cấu hình các thiết lập liên quan đến việc chia sẻ tập tin, tạo tài khoản người dùng,...
• Đối với việc kết nối internet dự phòng, cần cài đặt cấu hình cho modem 4G.
• Để kết nối máy in, bạn cần cài đặt driver máy in trên các máy tính trong mạng.
4. Sử dụng: Sau khi cấu hình xong, bạn có thể sử dụng các tính năng của cổng USB trên Router.

Lưu ý khi sử dụng cổng USB trên Router:

• Kiểm tra tính tương thích: Đảm bảo thiết bị ngoại vi của bạn tương thích với Router.
• Nguồn điện: Một số thiết bị ngoại vi có thể yêu cầu nguồn điện riêng, hãy đảm bảo chúng được kết nối đầy đủ.
• Bảo mật: Đặt mật khẩu cho Router và các tài khoản truy cập để bảo vệ dữ liệu.
• Hiệu suất: Sử dụng nhiều thiết bị cùng lúc có thể ảnh hưởng đến hiệu suất của Router.

Tổng kết

Cổng USB trên Router là một tính năng hữu ích, mang lại nhiều tiện lợi cho người dùng. Với khả năng kết nối linh hoạt, cổng USB trên router cho phép biến router thành trung tâm chia sẻ dữ liệu thông qua ổ cứng ngoài, biến thiết bị mạng thông thường thành NAS mini giúp lưu trữ tập trung và truy cập file đa nền tảng từ smartphone đến máy tính, hỗ trợ kết nối máy in không dây, modem 4G dự phòng hoặc thậm chí cấp nguồn cho các thiết bị IoT, nâng cao tính ứng dụng trong cả môi trường gia đình lẫn văn phòng nhỏ. Việt Tuấn hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn đầy đủ thông tin về cổng USB trên Router để làm gì.