Cáp UTP là gì? Cấu tạo của cáp UTP

Cáp UTP là một loại cáp được sử dụng rộng rãi trong việc truyền dẫn dữ liệu trong hệ thống mạng. Với thiết kế đơn giản nhưng hiệu quả, cáp UTP đã trở thành công nghệ cơ bản trong xây dựng mạng thông tin. Trên thực tế, chúng ta đã sử dụng cáp UTP hàng ngày mà không hề hay biết. Hãy cùng Việt Tuấn tìm hiểu về cáp UTP trong bài viết sau đây.

Cáp UTP là gì?

Cáp UTP (Unshielded Twisted Pair) là một loại dây cáp mạng không chống nhiễu, được tạo thành bởi hai sợi dây dẫn xoắn chặt vào nhau để tạo thành các cặp xoắn đôi. Đặc điểm nổi bật của cáp UTP là không có vỏ bọc bên ngoài chống nhiễu, giúp tăng tính linh hoạt và giảm chi phí. Tuy nhiên, điều này cũng đồng nghĩa với việc cáp UTP có thể dễ dàng bị nhiễu sóng và không đảm bảo độ ổn định của tín hiệu truyền. 

Trên thị trường hiện nay, có nhiều loại cáp UTP phổ biến như cáp mạng LS-UTP Cat5 và cáp mạng AMP Cat6 UTP. Những loại cáp này được sử dụng rộng rãi trong gia đình, văn phòng và các doanh nghiệp nhờ tính tiện dụng và chi phí phù hợp. Tuy nhiên, do tính chất không chống nhiễu, cáp UTP thường được sử dụng để đi dây trong nhà và cần cẩn thận khi đặt gần các thiết bị và cáp khác.

>>> Cùng tìm hiểu bài viết: Cáp quang OPGW là gì? Đặc tính của cáp quang OPGW

Cấu tạo của cáp UTP

Cấu tạo của cáp UTP gồm các thành phần sau:

Lõi truyền dẫn (Conductor): Đây là phần lõi của cáp, chịu trách nhiệm truyền tín hiệu mạng. Lõi cáp thường được làm bằng đồng để đảm bảo hiệu suất truyền dẫn tốt.

Lớp cách nhiệt (Insulation): Được bọc xung quanh lõi truyền dẫn, lớp cách nhiệt này có tác dụng cách nhiệt và bảo vệ lõi truyền dẫn khỏi các tác động từ môi trường bên ngoài.

Dây rốn (Rip Cord): Còn được gọi là dây độn, đây là một phần đặc biệt trong cáp UTP giúp giữ cho các sợi lõi không bị xê dịch và bảo vệ chúng khỏi các lực tác động khác.

Lớp vỏ bọc (Jacket): Đây là lớp vỏ bọc ngoài cùng của cáp, thường được làm từ nhựa dẻo HDPE (High-Density Polyethylene). Lớp vỏ bọc này có chức năng chính là bảo vệ các lõi truyền dẫn khỏi các tác động từ môi trường bên ngoài như va đập, ẩm ướt, bụi bẩn và nhiễu từ điện.

Cáp mạng UTP (Unshielded Twisted Pair) có cấu tạo đặc biệt gồm nhiều cặp dây đồng xoắn chặt lại với nhau nhằm cung cấp khả năng truyền dữ liệu nhanh chóng, ổn định và ngăn chặn hiện tượng nhiễu điện từ. Mỗi cặp dây đồng xoắn trong cáp UTP tương tự như cáp STP, nhưng không có lớp vỏ đồng chống nhiễu.

Cáp UTP thường được sử dụng với chuẩn 10BaseT hoặc 100BaseT trong mạng LAN, với khoảng cách tối đa là 100 mét cho mỗi đoạn dây cáp. Tuy nhiên, vì thiết kế đơn giản và giá thành thấp, cáp UTP thường không được trang bị lớp vỏ chống nhiễu. Do đó, nó thường được sử dụng để đi dây trong nhà hoặc trong hệ thống mạng LAN.

Cáp mạng UTP được chia thành hai loại dựa trên khả năng chống nhiễu và tốc độ truyền tải. Các loại cáp này có thể được sử dụng cho các ứng dụng từ tín hiệu thoại bưu điện đến tốc độ truyền dữ liệu cao nhất.

Với cấu trúc đơn giản và tính linh hoạt trong việc lắp đặt, cáp UTP tiếp tục được sử dụng rộng rãi trong các mạng LAN với mục tiêu đảm bảo truyền tải dữ liệu ổn định và hiệu suất cao.

>>> Cùng tìm hiểu thêm: Mạng LAN là gì? Kết nối, công dụng và ứng dụng của mạng LAN

UTP và STP khác nhau như thế nào?

Cáp UTP (Unshielded Twisted Pair) và cáp STP (Shielded Twisted Pair) là hai dạng cáp xoắn đôi được sử dụng trong hệ thống mạng, và chúng có những khác biệt như sau:

Vỏ bọc chống nhiễu: Cáp UTP không có vỏ bọc ngoài chống nhiễu, trong khi cáp STP có lớp vỏ bọc chống nhiễu để ngăn chặn các tác động từ môi trường bên ngoài gây nhiễu tín hiệu.

Hiệu suất chống nhiễu: Với lớp vỏ bọc chống nhiễu, cáp STP có hiệu suất chống nhiễu tốt hơn so với cáp UTP. Điều này giúp giảm thiểu các nhiễu điện từ và đảm bảo truyền dẫn tín hiệu ổn định hơn.

Giá thành: Cáp STP có giá thành cao hơn so với cáp UTP do yêu cầu vật liệu và công nghệ chống nhiễu phức tạp hơn. Cáp UTP có giá thành thấp hơn, phù hợp cho các ứng dụng có hiệu suất yêu cầu không cao và ngân sách hạn chế.

Trọng lượng: Do có lớp vỏ bọc chống nhiễu, cáp STP thường nặng hơn so với cáp UTP.

Ứng dụng: Cáp UTP phổ biến trong các mạng nhỏ và gia đình (SOHO - Small Office/Home Office), trong khi cáp STP được sử dụng trong các ứng dụng chuyên nghiệp và yêu cầu hiệu suất cao hơn như mạng công ty, trung tâm dữ liệu, hay các môi trường có nhiễu cao.

Ưu điểm nổi bật của cáp UTP 

Cáp mạng UTP có nhiều ưu điểm nổi bật khi sử dụng trong hệ thống mạng:

Linh hoạt và độ bền cao

Cáp UTP có khả năng uốn cong và xoắn chặt, giúp dễ dàng đi dây và lắp đặt trong các môi trường khác nhau. Đồng thời, nó cũng có độ bền cao, chịu được các tác động vật lý trong quá trình sử dụng.

Giá thành thấp

Cáp UTP được sản xuất với công nghệ đơn giản và vật liệu phổ biến, do đó có giá thành thấp hơn so với các loại cáp mạng khác. Điều này giúp tiết kiệm chi phí trong việc triển khai hệ thống mạng.

Sử dụng phổ biến

Cáp UTP được sử dụng rộng rãi trong các gia đình, văn phòng và các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Với hiệu suất truyền tải đủ để đáp ứng nhu cầu thông tin cơ bản, cáp UTP trở thành lựa chọn phổ biến cho các mạng SOHO (Small Office/Home Office).

Tương thích

Cáp UTP tương thích với các công nghệ mạng phổ biến như Ethernet, Fast Ethernet và Gigabit Ethernet. Điều này cho phép nó được sử dụng trong nhiều ứng dụng mạng khác nhau và kết nối với nhiều thiết bị mạng.

Dễ dàng sử dụng

Cáp UTP không yêu cầu các kỹ thuật đặc biệt trong việc cắt đấu, bấm đầu hay bảo trì. Người dùng có thể dễ dàng lắp đặt và sử dụng cáp mạng UTP mà không cần kiến thức chuyên sâu về mạng.

>>> Xem thêm bài viết liên quan: RJ45 là gì? Cách bấm dây mạng RJ45 theo hai chuẩn A - B 

Ứng dụng thực tiễn của cáp UTP 

Mạng máy tính

Cáp UTP được sử dụng để kết nối các máy tính với nhau trong mạng LAN. Đây là ứng dụng chính của cáp UTP, cho phép truyền tải dữ liệu giữa các thiết bị mạng như máy tính, máy chủ, switch và router.

VoIP (Voice over Internet Protocol)

Cáp UTP cũng được sử dụng để truyền tải tín hiệu thoại qua mạng Internet. Với sự phát triển của công nghệ VoIP, cáp UTP giúp kết nối điện thoại IP với hệ thống mạng và cho phép truyền thoại số chất lượng cao.

Camera an ninh IP

Cáp UTP cung cấp kết nối cho hệ thống camera an ninh IP, cho phép truyền dữ liệu video từ camera đến các trung tâm giám sát. Việc sử dụng cáp UTP giúp tiết kiệm chi phí và đơn giản hóa việc lắp đặt hệ thống camera.

Hệ thống điều khiển và tự động hóa

Cáp UTP có thể được sử dụng để kết nối các thiết bị điều khiển và tự động hóa trong các tòa nhà và nhà máy. Chúng cho phép truyền tải tín hiệu điều khiển và giám sát từ trung tâm điều khiển đến các thiết bị điều khiển và ngược lại.

Hệ thống âm thanh và phân trang

Cáp UTP cũng có thể được sử dụng để truyền tải tín hiệu âm thanh và phân trang trong các tòa nhà, khách sạn và trung tâm thương mại. Điều này cho phép truyền tải âm thanh chất lượng cao và quản lý phân trang hiệu quả.

Tạm kết

Cáp UTP là loại cáp mạng xoắn đôi không có vỏ bọc chống nhiễu. Nó được sử dụng rộng rãi trong mạng LAN và có tính linh hoạt, độ bền cao, và giá thành thấp. Cáp UTP phù hợp cho các ứng dụng như truyền dữ liệu, thoại, hệ thống camera an ninh IP và hệ thống điều khiển tự động. Đây là một giải pháp đáng tin cậy và tiết kiệm chi phí trong việc xây dựng và phát triển các hệ thống mạng hiện đại.